TRZY RAZY ON
rzecz o Wincentym Witosie
Instytut Pamięci Narodowej oraz Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławicach zapraszają na spektakl Trzy razy on. Rzecz o Wincentym Witosie. Odbędzie on się 26 października o godz. 18.00 w Auli Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Rezerwacja bezpłatnych wejściówek pod adresem: wydarzeniakulturalne@ipn.gov.pl
Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli Władysław Kosiniak-Kamysz, Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej oraz Krzysztof Klęczar, Wojewoda Małopolski.
Trzy razy On to widowisko poświęcone Wincentemu Witosowi i jego zasługom dla odradzającej się po zaborach Polski. Tytuł nawiązuje do trzykrotnego kierowania przez Witosa Radą Ministrów.
Urodzony w 1874 roku Wincenty Witos z powodu trudnych warunków materialnych nie mógł w pełni skorzystać z edukacji. Po odbyciu służby wojskowej wrócił do rodzinnych Wierzchosławic, gdzie prowadził gospodarstwo. Interesował się wszystkim, co dotyczyło sytuacji politycznej i społecznej wsi. Kiedy w 1895 roku powstało w Rzeszowie Stronnictwo Ludowe, Witos zaangażował się w działalność ugrupowania. Celem stronnictwa, a tym samym i Wincentego Witosa, było obdarzenie mieszkańców wsi pełnią praw społecznych, gospodarczych i politycznych. Żądano m.in. powszechnego, równego, bezpośredniego i tajnego głosowania.
Podczas I wojny światowej Witos poparł tworzenie Legionów Polskich, był także gorącym zwolennikiem utworzenia państwa polskiego z ziem wszystkich zaborów, ze swobodnym dostępem do morza. Został przewodniczącym Polskiej Komisji Likwidacyjnej, przez co stał się najważniejszym politykiem ziem dawnego zaboru austriackiego.
Momentem, który na trwałe wpisał Witosa w poczet Ojców Niepodległości, było objęcie przez niego stanowiska premiera w roku 1920. Wtedy to decydowały się losy młodej Polski. W zdolnościach politycznych Witosa i jego umiejętności szukania kompromisu pokładano nadzieję, że Polacy będą w stanie odeprzeć bolszewicką nawałę. Wydana przez niego specjalna odezwa do chłopów, w której prosił o poparcie dla rządu i wstępowanie do wojska, spotkała się z powszechnym zrozumieniem. Pochodzący ze wsi żołnierze licznie zasilili szeregi armii polskiej. W kluczowym momencie wojny polsko-bolszewickiej stanowili około 70% wszystkich zmobilizowanych.
Wincenty Witos był powoływany na stanowisko premiera jeszcze dwukrotnie: w 1923 i 1926 roku. Cieszył się ogromnym poparciem społecznym.
W 1939 roku został internowany przez Niemców i bezskutecznie kuszony propozycją utworzenia kolaboracyjnego rządu. W marcu 1945 roku uprowadziło go NKWD, chcąc namówić go do współpracy z komunistami. Zabiegi mające na celu uzyskanie jego poparcia również okazały się daremne.
Wincenty Witos zmarł 31 października 1945 roku w Szpitalu Bonifratrów w Krakowie. Jego pogrzeb był podniosłym wydarzeniem – uczestniczyło w nim ponad 100 tysięcy osób i wystawiono 600 pocztów sztandarowych. Kondukt żałobny w ciągu czterech dni przemierzył drogę z Krakowa do Wierzchosławic.
„Prawdę mówić! Prawdą się kierować! Prawdy żądać! Prawdy dochodzić!” – tymi zasadami kierował się w życiu Witos.
Poprzez sztukę Trzy razy On pragniemy pokazać jego niezłomny charakter i poczucie odpowiedzialności za sprawy narodu, które są godne naśladowania.
Scenariusz i reżyseria: Leszek Zduń
Muzyka: Rafał Odrobina
Scenografia: Marek Chowaniec
Kostiumy: Anna Macugowska
Wizualizacje: Julia Zduń-Oborska
Gościnnie: Zespół Pieśni i Tańca Swojacy z Wierzchosławic
Aktorzy:
Sebastian Ryś – Wincenty Witos
Tomasz Osica – mężczyzna 1
Marceli Borowiec – mężczyzna 2
Maciej Wyczański – organizator wiecu oraz Józef Piłsudski
Joanna Kwiatkowska-Zduń – Katarzyna
Marta Dylewska – Julia
Sebastian Skoczeń – Juliusz Leo
Ksawery Szlenkier – Włodzimierz Tetmajer
Bartosz Turzyński – Tadeusz Rozwadowski
Leszek Zduń – Andrzej Średniawski