Czy człowiek ma duszę? Co to jest dusza? Jak ona się objawia? Czy da się ją namacalnie poczuć? – m.in. na te pytania próbują odpowiedzieć naukowcy z całej Polski, którzy biorą udział w konferencji w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie.
Jak mówi wykładowca Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II sekcja w Tarnowie ks. dr hab. Tadeusz Pabjan, konferencja dotyczy wymiaru duchowego człowieka w perspektywie nauki i filozofii.
– Łatwo odpowiedzieć na pytanie 'czy człowiek jest istotą duchową’ o ile się wierzy, że człowiek ma duszę, bo nie jest to twierdzenie naukowe, ponieważ nauka, z racji metodologicznych, nie uwzględnia czynnika duchowego w strukturze człowieka. My oczywiście mamy prawo pytać jak naukowcy patrzą na to zagadnienie i czy są jakiekolwiek podstawy w naukach empirycznych do tego, żeby człowieka nie redukować tylko do tego, co materialne. To jest ciekawe zagadnienie, zwłaszcza jeżeli chodzi o neuronauki, czy inne dyscypliny badające funkcjonowanie ludzkiego mózgu.
Ordynariusz diecezji tarnowskiej bp Andrzej Jeż podkreśla, że z punktu widzenia nauczania Kościoła, człowiek i dusza są ze sobą ściśle powiązane.
– Z pewnością człowiek jest istotą duchową. Nauczanie Kościoła, oparte na objawieniu Bożym podkreśla jedność materii i sfery duchowej w człowieku, który jest syntezą dwóch obszarów świata. Jest dużym niebezpieczeństwem redukowania sfery duchowej do materii, do przejawów fizjologicznych, do pracy mózgu. Kościół cały czas stoi na zdecydowanym stanowisku, ukazującym jedność sfery materialnej i duchowej.
Ogólnopolska konferencja zorganizowana w Tarnowie dedykowana jest ks. prof. Michałowi Hellerowi z okazji 85. rocznicy urodzin.
Jubilat, w swoim wykładzie, starał się odpowiedzieć na pytanie, co to jest 'materia’ i czy ona istnieje.
– Pojęcie 'materii’ nie ma swojego operacyjnego odpowiednika. Nie ma jednostek materii. Wszyscy intuicyjnie wyczuwamy, co to jest materia, ale nie jest to pojęcie operacyjne, zatem nie jest to pojęcie fizyczne. Oczywiście fizycy używają tego słowa i mają prawo je używać, dlatego że w czasie nawet najbardziej rygorystycznych wykładów, wykładowca ma prawo używać pojęć z języka potocznego. Nie da się bez nich obejść. I materia jest właśnie takim pojęciem z języka potocznego, bądź też jest pojęciem filozoficznym.
Jak mówi bp Andrzej Jeż, cechą charakterystyczną wykładów ks. prof. Michała Hellera jest prostota przekazywania skomplikowanych pojęć.
– Przypominam sobie wykłady na pierwszym roku w seminarium, kiedy byliśmy zdumieni, że w bardzo prosty sposób mówił nam o bardzo skomplikowanych i złożonych elementach świata. Zawsze cechowała delikatność, łagodność, subtelność, olbrzymia mądrość i w to wszystko wpisana także duchowość. Ten świat duchowy jest wpisany i widoczny w rzeczywistość nauki ks. prof. Hellera.
Dr hab. Andrzej Wiśniewski z Uniwersytetu Wrocławskiego podkreśla, że nauka wiele zawdzięcza ks. prof. Hellerowi i może się od niego wiele uczyć.
– Podejście ks. prof. Michała Hellera jest mi tym bliższe, że jest to osoba, która wykorzystuje splot wielu nauk w swoim dowodzeniu, co także niejako jest czynione przez nas – humanistów. Archeolodzy, m.in. nauczając metodologii nauk, korzystają obficie z dorobku ks. prof. Hellera, który jest jednym z najlepszych popularyzatorów szerokiego spektrum nauki.
Ogólnopolska konferencja naukowa 'Człowiek istotą duchową’, miała miejsce w Auli im. Jana Pawła II w WSD w Tarnowie. Transmisja prowadzona była na kanale YouTube WSD Tarnów.
Patronat nad konferencją objęło Radio RDN.