Wybór daty nawiązuje do dnia, w którym Niemcy w 1944 r. zamordowali w Markowej (województwo podkarpackie) rodzinę Ulmów: Józefa i Wiktorię oraz ich dzieci, wraz z ukrywającymi się u nich Żydami.
Dzień Pamięci jest obchodzony w Polsce już po raz czwarty.
– Swym czynem wznieśli się na wyżyny człowieczeństwa, jednocześnie pozostawiając nadzieję, że dobro tkwiące w człowieku zawsze zwycięży nad złem, nawet jeśli za tym złem stoją potężne siły. Tylko niekiedy cena zwycięstwa dobra nad złem jest bardzo wysoka. Oni tę cenę zapłacili, są dla nas inspiracją i wzorem – mówi dr Jarosław Szarek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Z okazji tego dnia Instytut Pamięci Narodowej przygotował szereg inicjatyw przypominających o Polakach, którzy podczas II wojny światowej ratowali współobywateli narodowości żydowskiej.
Wśród nich znalazły się min. Film „Dzień Gniewu” na podstawie dramatu tarnowskiego pisarza Romana Brandstaettera oraz okolicznościowy znaczek pocztowy przedstawiający pomnik w Popardowej (gmina Nawojowa), poświęcony czworgu Polaków zamordowanych przez Niemców za pomoc niesioną żydowskim współobywatelom.
– W najnowszym biuletynie Instytutu Pamięci Narodowej można znaleźć zapis spotkania teatralnego Dzień Gniewu według scenariusza Romana Brandstaettera. Chciałbym też zapowiedzieć inaugurację znaczka pocztowego. W tym roku będzie poświęcony jest Polakom pomordowanym za pomoc Żydom w Popardowej w Małopolsce. Znaczek ten został przygotowany wspólnie przez Pocztę Polską i Instytut Pamięci Narodowej – mówi dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa IPN.
Uroczystość upamiętniającą Polaka, Józefa Pruchniewicza. zamordowanego w 1944 roku przez Niemców za ukrywanie czteroosobowej żydowskiej rodziny, zorganizował także Biecz.
Uroczystości rozpoczęły się od mszy świętej sprawowanej w miejscowej kolegiacie Bożego Ciała. Następnie odsłonięto tablicę upamiętniającą Józefa Pruchniewicza.