Kard. Grzegorz Ryś, dotychczasowy arcybiskup metropolita łódzki, został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim. Decyzję Ojca Świętego Leona XIV ogłosiła dziś w południe Nuncjatura Apostolska w Polsce.
Jednocześnie Ojciec Święty przyjął rezygnację abp. Marka Jędraszewskiego z posługi arcybiskupa metropolity krakowskiego.
W Konferencji Episkopatu Polski kard. Grzegorz Ryś pełni funkcję przewodniczącego Rady ds. Dialogu Religijnego i Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem. Ponadto wchodzi w skład Rady Stałej, Rady ds. Ekumenizm, Rady ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego oraz Rady ds. Rodziny.
Kard. Ryś jest również członkiem Dykasterii ds. Biskupów i Dykasterii ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.
Jego dewizą biskupią są słowa: „Virtus in infirmitate” (Moc w słabości).
Komunikat Nuncjatury Apostolskiej
Kard. Grzegorz Ryś urodził się 9 lutego 1964 r. w Krakowie. Do krakowskiego Wyższego Seminarium Duchownego wstąpił w 1982 r. Święcenia kapłańskie otrzymał 22 maja 1988 r. z rąk kard. Franciszka Macharskiego w katedrze wawelskiej. Równolegle do studiów teologicznych odbył studia na Wydziale Historii Kościoła Papieskiej Akademii Teologicznej, na którym, po rocznej pracy duszpasterskiej jako wikariusz parafii pw. św. Małgorzaty i św. Katarzyny w Kętach, został zatrudniony i podjął studia doktoranckie. W 1994 r. uzyskał doktorat, a w 2000 r. habilitację z nauk humanistycznych w zakresie historii.
W latach 2004–2007 był dyrektorem Archiwum Kapituły Metropolitalnej w Krakowie, a od 2007 do 2011 r. rektorem Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej. W latach 2010–2011 przewodniczył Konferencji Rektorów Seminariów Duchownych w Polsce.
28 września 2011 r. otrzymał sakrę biskupią z rąk kard. Stanisława Dziwisza. W swoim herbie przyjął zawołanie: Virtus in infirmitate (Moc w słabości).
W latach 2005–2017 kierował Katedrą Historii Kościoła w Średniowieczu, a następnie Katedrą Historii Starożytnej i Średniowiecznej w Instytucie Historii Wydziału Historii i Dziedzictwa Kulturowego Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Był członkiem komisji historycznych w procesach beatyfikacyjnych – między innymi w procesie Jana Pawła II. W 2017 r. został uhonorowany przez Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa prestiżową Nagrodą im. Klemensa Bąkowskiego. Za zasługi w działalności na rzecz rozwoju nauki postanowieniem prezydenta RP Andrzeja Dudy z dnia 2018 roku odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
W czasach krakowskich owocną pracę naukową łączył z zaangażowaniem duszpasterskim: wcześnie związany z Ruchem Światło-Życie, aktywnie uczestniczył w życiu Drogi Neokatechumenalnej, wspólnot takich jak Chrześcijańskie Braterstwo Osób Chorych i Niepełnosprawnych oraz namARKA, przez 25 lat corocznie był przewodnikiem grupy 6. Pieszej Pielgrzymki Krakowskiej na Jasną Górę.
Zaangażowany w dialog ekumeniczny i międzyreligijny, był współtwórcą i wykładowcą kursu „ABC relacji chrześcijańsko- i polsko-żydowskich” (od 2010), inicjatorem spotkania w intencji pokoju z udziałem chrześcijan, Żydów i muzułmanów „Echo Asyżu w Krakowie” (2011), a także serii spotkań „Dziedziniec Pogan” poświęconych dialogowi między wierzącymi a niewierzącymi w formule zaproponowanej przez papieża Benedykta XVI.
W latach 2013–2017 był członkiem kapituły Nagrody im. ks. Stanisława Musiała przyznawanej przez Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze” za zasługi dla dialogu chrześcijańsko-żydowskiego. W latach 2012–2018 należał do Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. W 2019 r. został uhonorowany Medalem 75-lecia Misji Jana Karskiego przyznanym przez Towarzystwo Jana Karskiego.
14 września 2017 r., w święto Podwyższenia Krzyża Świętego, został mianowany przez Ojca Świętego Franciszka Arcybiskupem Metropolitą Łódzkim.
13 października 2017 r. podczas 377. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski w Lublinie został wybrany do Rady Stałej na pierwszą pięcioletnią kadencję. Po kreacji kardynalskiej – z urzędu – został ponownie członkiem Rady Stałej.
4 listopada 2017 roku, we wspomnienie św. Karola Boromeusza, odbył się jego uroczysty ingres do katedry łódzkiej.
29 czerwca 2018 r. otrzymał od papieża Franciszka paliusz, który został mu uroczyście nałożony 5 października 2018 r. w katedrze łódzkiej przez nuncjusza apostolskiego w Polsce abpa Salvatore Pennacchio.
25 czerwca 2020 r. został mianowany przez papieża Franciszka administratorem apostolskim sede plena diecezji kaliskiej. Od 17 października 2020 roku do czasu powołania nowego biskupa kaliskiego bpa Damiana Bryla – 25 stycznia 2021 roku – był administratorem apostolskim sede vacante tej diecezji.
21 listopada 2020 roku Ojciec Święty Franciszek mianował abp. Grzegorza Rysia członkiem Kongregacji ds. Biskupów, a po kreacji kardynalskiej 4 października 2023 roku przedłużył kadencję w tej Kongregacji na kolejne 5 lat.
od 2022 r. przewodniczy ekumenicznemu zespołowi pracującemu nad nową redakcją europejskiej Karty Ekumenicznej na rok 2025.
9 lipca 2023 r. Ojciec Święty Franciszek ogłosił jego nominację na kardynała.
Na konsystorzu 30 września 2023 roku abp Grzegorz Ryś otrzymał biret kardynalski i rzymski kościół tytularny pw. śww. Cyryla I Metodego.
4 października 2023 roku Ojciec Święty Franciszek mianował kard. Grzegorza Rysia członkiem Dykasterii ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów.
Z nominacji papieskiej kardynał G. Ryś wziął w pierwszym Zgromadzeniu Ogólnym Synodu o Synodalności, które odbyło się w Rzymie w październiku 2023 roku.
W Konferencji Episkopatu Polski od 2011 r. do 18 listopada 2021 roku przewodniczył Zespołowi ds. Nowej Ewangelizacji przy Komisji Duszpasterstwa KEP. Wraz z Zespołem powołał Ogólnopolską Szkołę Ewangelizatorów, zorganizował Kongresy Nowej Ewangelizacji w Kostrzynie (o ewangelizacji), Warszawie (o parafii), Skrzatuszu (o wsi), Częstochowie (o bierzmowaniu), Gnieźnie (o rodzinie), w Łodzi (o mieście) oraz rekolekcje dla Polonii w Niemczech, Francji, Anglii i dwukrotnie w Stanach Zjednoczonych. Na czas Światowych Dni Młodzieży powołał w Krakowie Międzynarodowe Centrum Ewangelizacji (2016).
Jako biskup pomocniczy krakowski wraz z Sekretariatem ds. Nowej Ewangelizacji Archidiecezji Krakowskiej, któremu przewodniczył, zainicjował szereg wydarzeń ewangelizacyjnych takich jak „BMW – Bliżej, Mocniej, Więcej” – ewangelizacja miasta na stadionie Cracovii (2012), Forum Nowej Ewangelizacji „CCC – Całą Ewangelię, Całe Ciało, Całemu Światu” (2013), „Jestem! W Hucie” (2015), „M&M – Młodzi i Miłosierdzie” w krakowskiej Tauron Arenie (2016, 2017).
Jest członkiem Rady ds. Ekumenizmu, Rady ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego oraz Rady ds. Rodziny Konferencji Episkopatu Polski. Był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Organizacyjnego Obchodów 1050. Rocznicy Chrztu Polski w 2016 r. W październiku 2018 r. jako delegat KEP wziął udział w XV Zgromadzeniu Ogólnym Synodu Biskupów „Młodzież, wiara i rozeznawanie powołania”. Od 2022 roku jest przewodniczącym Rady ds. Dialogu Religijnego i przewodniczącym Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem. W 2023 roku został delegowany do zespołu pracującego nad koncepcją komisji badającej przypadki wykorzystywania seksualnego małoletnich w Kościele w Polsce.
W Archidiecezji Łódzkiej, w ramach przygotowań do obchodów 100-lecia diecezji, zainaugurował zwołany przez poprzednika IV Synod Duszpasterski poświęcony młodzieży, rodzinie i parafii (2018–2021). W 2019 r. powołał do życia Ośrodek Formacji Diakonów Stałych, Szkołę Katechistów, a także Międzynarodowe Diecezjalne Seminarium Misyjne dla Nowej Ewangelizacji Redemptoris Mater. Od 2019 r. w Łodzi ma swoją siedzibę działające od 2014 r. w Krakowie Ogólnopolskie Seminarium dla Starszych Kandydatów do Święceń (35+), którego był organizatorem. W 2022 roku metropolita łódzki powołał do istnienia pierwsze we wspólnocie Kościoła Rzymskokatolickiego w Polsce duszpasterstwo specjalistyczne skierowane wprost do osób w kryzysie suicydalnym i ich rodzin Papageno Team. 20 maja 2023 roku pobłogosławił 72 nadzwyczajnych Szafarzy Komunii Świętej wśród których – po raz pierwszy – znalazło się 9 kobiet.
W porozumieniu z Oddziałem Regionu Łódzkiego Polskiej Rady Ekumenicznej zorganizował biblijną pielgrzymkę do Ziemi Świętej, która zaowocowała powołaniem Ekumenicznej Szkoły Biblijnej (2019). Od 2018 r. w Łodzi odbywa się Ekumeniczna Droga Światła, w 2020 r. wznowiona została Ekumeniczna Droga Krzyżowa. W 2019 r. Łódź była gospodarzem centralnych obchodów XXII Ogólnopolskiego Dnia Judaizmu w Kościele Katolickim w Polsce zorganizowanych przez archidiecezję łódzką i Gminę Wyznaniową Żydowską w Łodzi. W 2021 roku miał miejsce po raz pierwszy ekumeniczny Orszak Trzech Króli, w którym obok arcybiskupa Grzegorza wzięzli udział: bp Jan Cieślar – Kościół Ewangelicko – Augsburski oraz bp Marek Izdebski – Kościół Ewangelicko – Reformowany.
W 2019 r. ustanowił Nagrodę im. Papieża Franciszka dla uczniów szkół podstawowych i średnich podejmujących działania w jednym z trzech ważnych dla Ojca Świętego obszarów życia kościelnego: charytatywnym, ekumenicznym oraz na polu ewangelizacji.
W 2023 roku za godną szczególnego uznania działalność na rzecz Łodzi został uhonorowany przez Radę Miasta w Łodzi Odznaką „Za zasługi dla Miasta Łodzi”.
Jest autorem wielu publikacji książkowych (ponad 40 pozycji), zarówno naukowych, jak i popularnych z zakresu historii, teologii i duchowości, cenionym kaznodzieją i rekolekcjonistą. Jak sam mówi, jego jedyną ambicją jest przekazywanie słowa Bożego. Posługuje zarówno w archidiecezji łódzkiej (m.in. doroczne rekolekcje kapłańskie, rekolekcje wielkopostne dla młodzieży „Arena Młodych”, „Rekolekcje dla Łodzi”), jak i podczas cyklicznych wydarzeń ogólnopolskich na Polach Lednickich, Przystanku Jezus w Kostrzynie nad Odrą, rekolekcji Strefa Chwały Festiwal w Starym Sączu, Zjazdów Gnieźnieńskich, na spotkaniach Taizé, Chemin Neuf i innych. Jest autorem rozważań Drogi Krzyżowej z papieżem Franciszkiem podczas Światowych Dni Młodzieży w 2016 r.
Od 1995 r. stale współpracuje z „Tygodnikiem Powszechnym”, gdzie od 2011 r. publikuje cotygodniowy komentarz do Pisma św., początkowo w rubryce „Okruchy słowa”, obecnie „Czytania”. Jest członkiem redakcji miesięcznika „Znak”.
W czasie pandemii koronawirusa w Wielkim Poście 2020 r. codziennie odprawiał w kaplicy domowej msze św. z homilią transmitowane przez internet, telewizję i radio.
W 2019 r. otrzymał tytuł Ambasadora Polszczyzny w Mowie – kapituła wyłoniona z członków Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk wskazała w uzasadnieniu, że kazania arcybiskupa są oparte na naukach biblijnych, pozbawione zbędnych dygresji, a ich atutem jest język „naturalny, przezroczysty, nie zatrzymujący uwagi na sobie, niekoturnowy, pozbawiony teologicznego żargonu i właściwych tego rodzaju przemówieniom” klisz językowych.
Od 2013 r. zasiada w kapitule Nagrody im. ks. Józefa Tischnera przyznawanej w trzech kategoriach: pisarstwa religijnego i filozoficznego, stanowiącego kontynuację Tischnerowskiego „myślenia według wartości”, publicystyki lub eseistyki na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować „nieszczęsny dar wolności”, oraz inicjatyw duszpasterskich i społecznych współtworzących „polski kształt dialogu Kościoła i świata”. Jest także członkiem kapituły Orderu Ecce Homo przeznaczonego „dla osób, które wbrew wszelkim przeciwnościom, poprzez konsekwentną działalność dają świadectwo bezinteresownej miłości bliźniego”.
9 lipca 2023 roku podczas niedzielnej modlitwy Anioł Pański w Watykanie Ojciec Święty Franciszek poinformował, że do grona Kolegium Kardynalskiego zostanie włączonych nowych 21 kardynałów w tym jeden Polak – arcybiskup Grzegorz Ryś, metropolita łódzki. Konsystorz, podczas którego kardynał nominat otrzymał biret i pierścień kardynalski odbył się w 30 września 2023 roku na Placu św. Piotra w Watykanie. Nowemu kardynałowi został wyznaczony nowy Kościół Tytularny, a jest nim kościół pw. św. Cyryla i Metodego w Rzymie.
źródło: archidiecezja.lodz.pl/ BP KEP
