W Narodowe Święto Niepodległości, 11 listopada, mieszkańcy Żabna w szczególny sposób oddają hołd tym, którzy oddali życie za wolną Polskę. W lokalnej społeczności nie brakuje miejsc pamięci, które przypominają o ofierze i odwadze Polaków walczących o niepodległość Ojczyzny.
Szczególne znaczenie mają krzyż powstańczy – jedno z najstarszych miejsc na żabnieńskim cmentarzu – oraz cmentarz wojenny żołnierzy z I i II wojny światowej.
To właśnie tam, co roku, w dniu Wszystkich Świętych i w Narodowe Święto Niepodległości, wartę pełnią harcerze. Ich obecność przy grobach bohaterów to wyraz szacunku, pamięci i służby – wartości wpisanych w harcerskie ideały.
– Czuję ogromną dumę, że mogę nosić ten mundur. Na razie harcerski, ale to duma, że można założyć coś, co symbolizuje służbę Bogu i Ojczyźnie – mówi harcerka Hania Lechowicz.
Jak podkreśla podharcmistrz Renata Kawula, drużynowa 5. Tarnowskiej Drużyny Harcerskiej im. Janusza Korczaka, harcerstwo to 'skauting plus niepodległość” – wychowanie młodych ludzi na aktywnych patriotów, gotowych do działania na rzecz wolności i dobra wspólnego.
– Harcerz ma w sumienny sposób służyć swojej Ojczyźnie. To zawarte jest w naszym przyrzeczeniu harcerskim: ‘Mam szczerą wolę całym swoim życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym prawu harcerskiemu’ – przypomina druhna Kawula.
Wysoki drewniany krzyż, osadzony w kamienno-betonowym kopcu przypomina o powstańcach z 1863 roku.
– Tam są pochowani powstańcy – Władysław Chilewski oraz Feliks Rucki zmarli w 1863 r. w drodze do szpitala w Tarnowie. W 1936 r. w miejscu mogiły ustawiono krzyż.
Na krzyżu umieszczona metalowa tabliczka inskrypcyjna z napisem: 'Powstańcom z 1863 r./ Chilewskiemu Władysławowi i Ruckiemu Feliksowi/ Krzyż ten postawili w roku 1936 wdzięczni/ Rodacy”.
Na żabnieńskim cmentarzu znajduje się także pomnik polskich żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku. To miejsce, podobnie jak krzyż powstańczy, co roku odwiedzają mieszkańcy, delegacje i młodzież szkolna.
Miejsc pamięci w Żabnie i całej gminie jest znacznie więcej. Jak podkreślają druhny i druhowie, pamięć o bohaterach jest częścią ich harcerskiego zobowiązania. Chcą, by mieszkańcy Żabna – zwłaszcza młodsze pokolenie – pamiętali o tych, którzy ginęli za Polskę, i by w tych szczególnych miejscach zawsze płonęło światło wdzięczności i pamięci.