O historii i współczesności Romów – Konferencja Taborowa w Tarnowie

tabor

fot. Muzeum Ziemi Tarnowskiej

Rozmowy o historii Romów, ale także odwiedzanie miejsc, w których podczas II wojny światowej Niemcy dokonywali egzekucji tej mniejszości etnicznej. W Tarnowie odbędzie się VII Konferencja Taborowa.

W mieście spotkają się naukowcy, muzealnicy, edukatorzy i działacze społeczni z całej Polski i z zagranicy, by mówić o przeszłości, ale też współczesności Romów.

Etnograf, cyganolog, prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie Adam Bartosz podkreśla, że jednym z celów tej konferencji jest uświadamianie społeczeństwa o tragicznych losach Romów, także z tego regionu w czasach II wojny światowej.

Konferencja Taborowa jest organizowana w ramach 26. Międzynarodowego Taboru Pamięci Romów.

– Nasz Tabor wędrował, odwiedzając te miejsca, w których są masowe groby, gdzie są pochowani Romowie, czyli Żabno, Szczurowa, Bielcza i Borzęcin Dolny. Tych upamiętnień rozmaitych w efekcie naszych wędrówek na tym szlaku, pojawiło się kilka. To są tablice, pomniki i sam Tabor, jako taki rodzaj upamiętnienia.

Jednym z tematów poruszanych podczas konferencji będzie udział Romów w walkach w powstaniu warszawskim.

Konferencja Taborowa rozpocznie się w piątek, 3 października i potrwa do niedzieli, 5 października. Spotkania będą się odbywać w Tarnowskim Centrum Dialogu. Z kolei w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie będzie można obejrzeć wystawę ‘Romowie. Historia i Kultura’.

– To jest jeden z najciekawszych, takich bardzo ważnych tematów promujących miasto, bo, tak już anegdotycznie, kiedykolwiek jeżdżę po świecie, staram się w księgarniach sięgać do przewodników obcojęzycznych i jeśli jest to przewodnik po Polsce i jeśli tam się znajdzie wzmianka o Tarnowie, bo zawsze takich szukam i jeśli znajdą się tam trzy, cztery zdania, to zawsze jest tam wzmianka, że w Tarnowie jest muzeum romskie czy też wystawa romska, to jest bardzo mocny element promocyjny dla miasta –

– dodaje Adam Bartosz.

W programie jest między innymi projekcja filmu 'That Boy: A Conversation about Hate and Healing”, czyli opowieść o spotkaniu romskiego artysty, byłego uchodźcy z byłym neonazistą. Film będzie wyświetlony w sobotę, 4 października o godz. 18.30.

Konferencję Taborową organizuje Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie przy współpracy z Muzeum Ziemi Tarnowskiej.

PROGRAM:

Piątek 3 października

16:00 – 18:00 Zwiedzanie ekspozycji romskiej w Muzeum Etnograficznym
18:30 – 20:00 obrady
– dr hab. Jacek Bylica (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Instytut Pedagogiki)
De/gettoizacja społeczności romskich oraz jej społeczne i kulturowe konsekwencje
– dr hab. Magdalena Krysińska-Kałużna (Uniwersytet Wrocławski)
Porque gitano soy – romskie historie z Ameryki Łacińskiej
– dr Joanna Brodniewicz (Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej)
Romowie w Czechach po 1989 roku – między marginalizacją a próbami integracji 
– Adam Bartosz (Muzeum Ziemi Tarnowskiej)
Promocja albumu Jerzy Dorożyński, Liście opadły, Komitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie, Muzeum Ziemi Tarnowskiej, Tarnów 2024

Sobota 4 października

9:30 Małopolskim Szlakiem Martyrologii Romów: Tarnów – Żabno – Bielcza – Borzęcin Górny – Borzęcin Dolny – Szczurowa, wycieczka autokarowa, wyjazd sprzed miejsca obrad
16:00 – 18:00 obrady
– dr Alicja Gontarek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
Udział Romów w walkach powstania warszawskiego 1944 r. – Reduta Wawelska
– dr Magdalena Machowska (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Humanistyczny, )
Genologia i recepcja XVII w. drzeworytu Cyganie z dzieła Jakuba Kazimierza Haura 'Skład aby skarbiec znakomitych sekretow oekonomiey ziemianskiey”
– dr hab. Marcin Szewczyk (Wyższa Szkoła Informatyki i Zarzadzania, Rzeszów; Team Europa Directto)
Kto im to powiedział? Sztuczne inteligencje o Romach

18:00 – 18:30 przerwa kawowa
18:30 20:0 Projekcja filmu (45’) That Boy: A Conversation about Hate and Healing. Spotkanie Toby’ego Gorniaka MBE, romskiego artysty i byłego uchodźcy – z Mirkiem, byłym neonazistą. Ich szczera rozmowa odsłania źródła nienawiści, ukazuje jej konsekwencje oraz wskazuje możliwość przemiany, pojednania i sprawiedliwości naprawczej.
Po projekcji odbędzie się dyskusja panelowa moderowana przez dr Elżbietę Mirga-Wójtowicz (Fundacja Jaw Dikh) poświęcona pamięci, przemocy i sile dialogu w przełamywaniu podziałów.
Paneliści: Toby Górniak MBE (aktywista romski, mówca i mentor, Polska/Wielka Brytania), prof. Michał P. Garapich (Centre for Global Diversities and Inequalities, London Metropolitan University), Adam Bartosz (Muzeum Ziemi Tarnowskiej).
Wydarzenie organizowane jest w ramach projektu Fundacji Jaw Dikh 'Restorative Justice Through Film and Dialogue”, przy wsparciu ERGO Network poprzez inicjatywę Roma Equality, Inclusion and Participation 2025 (EQUIP), finansowaną przez Unię Europejską w ramach programu Obywatele, Równość, Prawa i Wartości (CERV)

Niedziela 6 października

9:30 – 11:00 obrady
– Małgorzata Waszczuk (Kierowniczka Sekcji Programów Międzykulturowych i Liderskich, Dział Edukacji Dorosłych, Muzeum Żydów Polskich POLIN)
Rola muzeów zajmujących się historią Żydów we wzmacnianiu pamięci o historii Romów
– Magdalena Dopieralska (Dział Edukacji Dorosłych, Muzeum Żydów Polskich POLIN)
Wnioski z projektu 'Pamięć o Zagładzie Romów i Sinti. Międzynarodowy program dla edukatorów i muzealników” Muzeum Żydów Polskich POLIN
– Ilona Flażyńska (Muzeum Treblinka. Niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy)
Romologia w Muzeum Treblinka, praca nad publikacją 'Romowie. Historia i poezja”
– Mateusz Papkala, Instytut OSTOJA, Zabrze)
Społeczność romska na terenie Śląska – stereotypy i uprzedzenia na przykładzie Gminy Zabrze

Exit mobile version