Tarnów pełnił ważną funkcję w czasie powstania styczniowego. O Bohaterskich Walkach przypomina kwatera powstańców na starym cmentarzu. W 162. rocznicę powstania w tym miejscu spotkali się tarnowianie, żeby oddać hołd tym, którzy walczyli o wolną Polskę.
Odtwarzacz plików dźwiękowychTak naprawdę Tarnów może sam udziału nie brał, natomiast walki toczyły się za kordonem Cesarskim, czyli po tamtej stronie Wisły i wielu tarnowian, wielu ludzi z tego regionu, z terenu szeroko rozumianej ziemi tarnowskiej uczestniczyło. Mało tego, później po zakończeniu już tych walk wielu powstańców tutaj przybyło i tu leczyli się czy to w lazarecie u Sanguszków czy w szpitalu i wielu z nich pozostało tutaj na zawsze. Ich pamięć warto czcić. Pamiętać nie tylko o tych wydarzeniach, ale przede wszystkim o tych bohaterach, którzy przyczynili się do tego, że w roku 1918 ostatecznie skończyliśmy z zaborami i możemy żyć w wolnej Polsce.
– mówił Mieczysław Czosnyka z Fundacji im. Jana Szczepanika
W pomoc angażowały się również tarnowskie kobiety, które założyły stowarzyszenie obejmujące opieką potrzebujących.
Heroiczne akty odwagi pojawiały się nawet ze strony dzieci.
Odtwarzacz plików dźwiękowych– Mamy coś takiego jak dzieci tarnowskie. To była młodzież gimnazjalna. Chłopcy rzędu 12, 13, 14 lat, którzy nic nie mówiąc rodzicom, w ciągu jednego dnia umówili się pod kapliczką św. Walentego i udali się w kierunku kordonu granicznego. Jednak zapobiegliwi rodzice w porozumieniu z żandarmerią zdążyli ich złapać, bo różnie mogłoby się to dla tych chłopców skończyć.
– mówił Wojciech Sypek, nauczyciel historii i historyk
W rocznicę powstania, przed pomnikiem upamiętniającym powstańców wybrzmiał apel poległych, złożono kwiaty oraz znicze.
Sam znajdujący się na Starym Cmentarzu w Tarnowie pomnik jest bardzo charakterystycznym symbolem upamiętniającym powstanie. Ma formę kopca usypanego z polnych głazów zwieńczonego krzyżem żeliwnym. Do głazów przymocowano herb Rzeczpospolitej Trojga Narodów, tablice z nazwiskami powstańców i dużą tablicę z napisem „1863 Poległym za Ojczyznę”. Całość otoczona jest ogrodzeniem z łańcucha.
