Mieszkańcy uczczą bohaterów, którzy walczyli o naszą wolność. W tym roku obchodzimy 80. rocznicę akcji 'Burza” i bitwy na Kałużówce. Uroczystości upamiętniające te wydarzenia będą miały miejsce w niedzielę 1 września.
– To okrągła, 80. rocznica akcji Burza i największej bitwy partyzanckiej na południu Polski. O 10.00 na polanie Kałużówka zostanie odprawiona Msza św. Następnie będzie apel pamięci, salwa honorowa, piknik militarny, grochówka. Uczestnicy dostaną także broszurę informującą o tej bitwie
– mówi jeden z organizatorów, wójt gminy Dębica Adam Pieniążek.
W opinii historyków, bitwa na Kałużówce należy do największych, jednak niedocenionych potyczek AK Rzeszów w okresie 'Burzy”.
Obwód AK Dębica podczas akcji 'Burza” został podzielony na 3 rejony walki. Zgrupowanie drugie, dotyczące rejonu Dębica ( I zgrupowanie – Sędziszów Małopolski i Ropczyc, III – rejon Pilzna), stoczył najcięższe walki. Ich apogeum wystąpiło w czasie bitwy na Kałużówce, która rozegrała się 23-24 sierpnia 1944.
23 sierpnia artyleria niemiecka poprzedziła bitwę całodobowym atakiem. Już wczesnym świtem 24 sierpnia Niemcy uderzyli na obóz II zgrupowania. Pod dowództwem mjr. Adama Lazarowicza 'Klamry” żołnierze 5 psk AK kilkakrotnie odparli atak wroga. Po całodniowej walce, w godzinach wieczornych, niemieckie oddziały wycofały się z rejonu polany.
Na polanie Kałużówka co roku odbywają się uroczystości patriotyczne ku pamięci tych, którzy walczyli w obronie ojczyzny. Pod pomnikiem upamiętniającym te wydarzenia i żołnierzy AK walczących w akcji 'Burza” jest odprawiana Msza Św. i są składane kwiaty. Szczególnym gościem tych obchodów są Żołnierze Armii Krajowej Obwodu Dębica oraz ich rodziny.
Organizatorami uroczystości są: Światowy Związek Żołnierzy AK Środowisko 5. Pułku Strzelców Konnych AK w Dębicy, władze samorządowe Powiatu Dębickiego, Miasta Dębica, Miasta i Gminy Pilzno, Gminy Dębica, a także Nadleśnictwo Dębica, Parafia pw. Wniebowzięcia NMP w Gumniskach oraz Publiczna Szkoła Podstawowa w Gumniskach.