Służy tarnowianom od XIV wieku. Kilkukrotnie była rozbudowywana i upiększana, a jej wnętrze porównywane jest z Kaplicą Zygmuntowską na Wawelu. Tarnowska Bazylika katedralna Narodzenia Najświętszej Maryi Panny jest prawdziwą perłą architektury. W wakacje można ją zwiedzać z przewodnikiem.
– Przewodnik stacjonuje przy katedrze codziennie. Jest to usługa bezpłatna. Przewodnik zazwyczaj czeka na zainteresowanych w przedsionku od strony placu katedralnego, czyli od południowej strony katedry. Takie zwiedzanie trwa od kilku do kilkudziesięciu minut. Zależy ile czasu ma dana osoba, dany turysta. Turyści mają możliwość dowiedzenia się takich rzeczy, których czasami w przewodnikach nie ma. Też jest to bardzo pomocna usługa w momencie, kiedy muzeum diecezjalne jest zamknięte ze względu na remont
– mówi dyrektor Tarnowskiego Centrum Informacji Marcin Pałach.
Marcin Pałach podkreśla, że tarnowska katedra jest prawdziwą perłą architektury.
– Pomniki Ostrogskich, Tarnowskich te przy ołtarzu są to najwyższe pomniki nagrobne w Europie blisko piętnastometrowe. Przepiękny renesans. To najpiękniejsza rzeźba kobieca renesansowa poza Włochami znajduje się właśnie w tarnowskiej katedrze. Jest to Barbara z Tęczyńskich pierwsza żona Hetmana Jana Tarnowskiego dłuta Bartłomieja Berecciego tego samego, których jest pomnik tak zwanych trzech Janów znajdujących się również na tyłach katedry w jednej z dawnych kaplic, które zostały przebudowane do nawy północnej.
Jak zaznacza Marcin Pałach, katedra tarnowska jest cały czas odkrywana.
– Wszyscy myśleli, że Zuzanna Ostrogska, która klęczy razem z Januszem przed krzyżem na pomniku jest pochowana w krypcie pod tym pomnikiem, a tu się okazało, że jednak nie. To są jedne z nowszych informacji. Nie wszyscy nasi przewodnicy taką wiedzę posiadają. Też nie ukrywam, że czekamy na nowe informacje, bo to, po pierwsze uatrakcyjni zwiedzanie katedry, a po drugie zwiększy świadomość zarówno mieszkańców jak i naszych przewodników.
Przewodnik czeka na turystów w południowym przedsionku w godzinach: od poniedziałku do piątku od godz. 9:30-11:30 i 15:00-17:00 oraz w soboty: godz. 9:30-11:30.