Zarząd Okręgu Ligi Ochrony Przyrody działający w Nowym Sącz stanowczo sprzeciwia się planom jakimi w ostatnim czasie podzieliła się gmina Gródek nad Dunajcem. Chodziło o stworzenie na terenie tak zwanej Małpiej Wyspy ścieżki tematycznej i możliwość oprowadzania grup czy indywidualnych osób.
Prezes nowosądeckiej Ligi Tadeusz Ogorzałek ostrzega, że może to doprowadzi to do dewastacji tego dzikiego przyrodniczo terenu.
– Cechą krajobrazu wyspy jest zieleń, która w przypadku jakichkolwiek inwestycji najprawdopodobniej będzie w znacznej części usunięta. Zwracamy uwagę też na fakt, że Wyspa Grodzisko na mocy decyzji Wojewody Nowosądeckiego z 1995 roku stanowi formę ustawową ochrony przyrody jako Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy i podlega ochronie prawnej, głównie jako miejsce lęgów i bytowania wielu gatunków ptaków.
Podkreśla też, że wyspa jest niewielka. Przy największym stanie Jeziora jej powierzchnia to niespełna 4 hektary z czego duża część przypada na strome, skaliste i niedostępne zbocza. W takich warunkach budowa infrastruktury turystycznej czy rekreacyjnej w opinii przyrodników wymagać będzie dużych wylesień. Potrzebne będą też zgody od Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, bo kiedyś znajdowała się tu mała warownia.
Nowosądecka Liga Ochrony Przyrody wspierała za to program rewitalizacji Jeziora Rożnowskiego i sugerują m.in. oczyszczenie wody. Całe stanowisko publikujemy poniżej.
We czwartek (4.07) na ten temat będziemy rozmawiać także z wójtem gminy Gródek nad Dunajcem Jarosławem Baziakiem, który będzie gościem programu Słowo za Słowo po godzinie 8.00 na antenie RDN Nowy Sącz.
O pomyśle udostępnienia wyspy turystom pisaliśmy też tutaj.
STANOWISKO LIGI OCHRONY PRZYRODY
W związku z informacją, która pojawiła się w mediach, stanowiącą zapowiedź realizacji nowego, kolejnego już „pomysłu” na zagospodarowanie i udostępnienie dla celów turystyczno-rekreacyjnych Wyspy Grodzisko na Jeziorze Rożnowskim, pomysłu, który według autorów ma zwiększyć atrakcyjność tego regionu i przyciągnąć rzesze turystów, Zarząd Okręgu Ligi Ochrony Przyrody w Nowym Sączu wyraża swój stanowczy sprzeciw wobec realizacji tych planów. Nowosądecka Liga Ochrony Przyrody wspierała i będzie wspierać program rewitalizacji Jeziora Rożnowskiego ale nie kosztem dewastacji jego największych walorów, wartości jaką stanowi przyroda a w szczególności krajobraz w którym Wyspa Grodzisko jest takim symbolem, ikoną Jeziora Rożnowskiego. Jest to kolejna próba zmiany statusu ochronnego tego obiektu. Pierwszym takim pomysłem był projekt budowy pomostu łączącego Wyspę Grodzisko z nadbrzeżem w Gródku nad Dunajcem i budowa na Wyspie Disneylandu a kolejnym (2016 r.) projekt budowy wieży widokowej po to, żeby można było zachwycać się otaczającym wyspę krajobrazem jednocześnie oszpecając jego najbardziej charakterystyczny element.
Zwracamy uwagę na fakt, że Wyspa Grodzisko na mocy decyzji Wojewody Nowosądeckiego (Rozp. Nr 8 Woj.Nowos. z 3.04.1995 r., Dz. Urz.Woj. Nowos. Nr 8/95, poz.32) stanowi formę ustawową ochrony przyrody jako „Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy” i podlega ochronie prawnej, głównie jako miejsce lęgów i bytowania wielu gatunków ptaków, ale jednocześnie jako niezwykle istotny element (symbol) krajobrazu Jeziora Rożnowskiego. Cechą krajobrazu Wyspy jest zieleń (Wyspa jest w całości zalesiona), która w przypadku realizacji jakichkolwiek inwestycji musiałaby być w znacznej części usunięta.
Oprócz argumentów na rzecz unikatowych wartości przyrodniczych oraz krajobrazowych warto zwrócić uwagę na fakt, że powierzchnia wyspy przy napełnieniu zbiornika do rzędnej 265,80 m n.p.m. wynosi zaledwie 3,80 ha, przy czym większość tej powierzchni, jej ukształtowanie (konfiguracja terenu) przypada na zbocza a brzegi wyspy od strony południowo-zachodniej, zachodniej i północnej są strome, skaliste i niedostępne o charakterze urwisk skalnych o wysokości 3 – 5 m. Tak więc powierzchnia do wykorzystania pod przygotowanie infrastruktury technicznej niezbędnej do zagospodarowania turystyczno-rekreacyjnego (platformy widokowej, ścieżek, miejsc rekreacyjnych, przystani, zabezpieczeń itp. jest niewielka i trzeba będzie dokonać znacznych wylesień.
Wyspa związana jest również z historyczną tradycją miejsca, według której na Wyspie (niegdyś wzgórzu na płaskiej dolinie Dunajca) istniała warownia (grodzisko, zameczek) ze względu na naturalne walory obronne wzgórza. Ten aspekt również był brany pod uwagę przez władze województwa nowosądeckiego, które podjęły inicjatywę ochrony tego miejsca. Z tego tytułu uważamy, że istotne będzie w tej sprawie stanowisko Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków.
Wyspa znajduje się nadto w otulinie Rożnowsko-Ciężkowickiego Parku Krajobrazowego. Oszpecenie Wyspy i odebranie jej naturalnego charakteru, będzie jednoznaczne z utratą jednego z istotnych walorów Jeziora Rożnowskiego, jako symbolu Gminy Gródek.
Uważamy, że ożywienie turystyczne tego regionu jest możliwe na innej drodze, m. in. poprzez podjęcie zdecydowanych działań na rzecz czystości wód Jeziora, poprawy standardu bazy noclegowej, bazy gastronomicznej, zagospodarowanie plaż i brzegów jeziora, utworzenie „ścieżek przyrodniczo-edukacyjnych” według przygotowanych już projektów (jeden z takich projektów terenowej dydaktycznej ścieżki przyrodniczej opracowany przez Zarząd Okręgu LOP w Nowym Sączu wykonany na zlecenie Urzędu Gminy Gródek do dzisiaj nie doczekał się realizacji). Zupełnie niewykorzystany jest unikatowy zabytek, jakim jest renesansowy bastion – budowla obronna Tarnowskich w Rożnowie, który należy rewitalizować, i w pełni udostępnić do zwiedzania. Konieczne jest też „otwarcie” Gminy dla powiązań komunikacyjnych, ponieważ teren Gminy jest zaliczany do trudnodostępnych komunikacyjnie.
W odniesieniu do pomysłu zagospodarowania Wyspy warto zauważyć, że zachodzi obawa całkowitej komercjalizacji zamierzenia, co jest sprawą wątpliwą, ze względu na bardzo krótki (2,5 – 3 miesiące) sezon turystyczny nad Jeziorem.
Jesteśmy pełni uznania dla dotychczasowych dokonań Zespołu Gmin Jeziora Rożnowskiego, ale w tym przypadku nie popieramy tej inicjatywy i proponujemy odstąpienie od realizacji tego pomysłu. Jest to krótkowzroczne i wątpliwe pod względem oczekiwanych efektów przedsięwzięcie. Jednocześnie deklarujemy gotowość udzielenia wsparcia inicjatyw zmierzających do uatrakcyjnienia tego regionu zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju.
W imieniu i z upoważnienia
Zarządu Okręgu i Zarządu Oddziału Ligi Ochrony
w Nowym Sączu
Prezes Zarządu Oddziału Kinga Chebda Prezes Zarządu Okręgu Tadeusz Ogorzałek