piątek, 24 października 2025
TARNÓW +48 14 627 50 50  NOWY SĄCZ +48 18 449 06 00 

103,6 FM | 101,2 FM | 88,3 FM | 105,1 FM

  • STRONA GŁÓWNA
  • WIADOMOŚCI
    • AKTUALNOŚCI
    • RELIGIA
    • SPORT
    • KULTURA
    • GALERIE
  • KONCERT ŻYCZEŃ
  • PATRONATY
  • WYPOMINKI
  • RAMÓWKA
  • REKLAMA
  • RADIO
    • KINO PLENEROWE
    • LUDZIE RADIA
    • AUDYCJE
    • KONCERT ŻYCZEŃ
    • PATRONAT
    • PRACA
    • PRACA KRAKÓW
    • TARGI PRACY KRAKÓW
    • DODAJ OFERTĘ PRACY
    • ATS
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • KONTAKT
  • WSPARCIE
Brak
View All Result
POSŁUCHAJ
RDN
  • STRONA GŁÓWNA
  • WIADOMOŚCI
    • AKTUALNOŚCI
    • RELIGIA
    • SPORT
    • KULTURA
    • GALERIE
  • KONCERT ŻYCZEŃ
  • PATRONATY
  • WYPOMINKI
  • RAMÓWKA
  • REKLAMA
  • RADIO
    • KINO PLENEROWE
    • LUDZIE RADIA
    • AUDYCJE
    • KONCERT ŻYCZEŃ
    • PATRONAT
    • PRACA
    • PRACA KRAKÓW
    • TARGI PRACY KRAKÓW
    • DODAJ OFERTĘ PRACY
    • ATS
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
    • KONTAKT
  • WSPARCIE
SŁUCHAJ
RDN

Nowe odkrycia na Cmentarzu Żydowskim w Tarnowie. 'Może być ich jeszcze więcej’

Jakub Sajdakautor / źródło: Jakub Sajdak
2023/11/15 - 11:11
- AKTUALNOŚCI
A A
fot. Adam Bartosz

fot. Adam Bartosz

Udostępnij na FacebookUdostępnij na TwitterEmail

Co najmniej kolejnych 250 starych macew, odnalezionych w ostatnim czasie na Cmentarzu Żydowskim w Tarnowie, czeka na odczytanie i wpisanie do ewidencji. Przypuszczalnie jednak może być ich zdecydowanie więcej.

Prace inwentaryzacyjno-poszukiwawcze części kirkutu trwają od dłuższego czasu. W tym roku największych odkryć dokonano w najbardziej zaniedbanych obszarach nekropolii. Szybko tam udało się odnaleźć i odczytać niemal dwieście macew z hebrajską inskrypcją, pochodzących nawet z XIX wieku.

Jak się okazuje, to nie był koniec. Prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie Adam Bartosz przekazuje, że niemal każdy dzień przynosi nowe odkrycia dawnych żydowskich nagrobków.

– Cały cmentarz to ogromny obszar, ma ponad 3,2 ha. W tych kwaterach, gdzie są poprzewracane te nagrobki, inwentaryzacja, którą wcześniej dokonaliśmy była taka trochę pobieżna, bo zapisywaliśmy tylko to, co można było bez technicznego wysiłku odkryć. Natomiast w tej chwili jest człowiek, który, niestety sam to robi, ale nawet olbrzymie, prawie tonowe nagrobki, potrafi odwrócić. Oczywiście przy pomocy odpowiednich urządzeń. Obecnie mamy kolejnych 250 już odkrytych nagrobków, gotowych do odczytania.

https://rdn.pl/wp-content/uploads/2023/11/15Bartosz.mp3

Odczytaniem inskrypcji zajmują się specjaliści z Warszawy z biura naczelnego Rabina Polski, Michaela Schudricha, którzy raz na jakiś czas w tym celu przyjeżdżają do Tarnowa. Odczytane nagrobki poszerzają bazę danych osób, pochowanych na kirkucie. Do tej pory znajduje się w niej ponad 5,5 tysiąca nazwisk. Lista pomaga rodzinom żydowskim z całego świata odkrywać informacje o swoich korzeniach.

– Jeśli te odkrycia 'włożymy’ do bazy danych, to ludzie się dowiadują o swoich przodkach i przyjeżdżają tutaj, do Tarnowa. Mamy naprawdę czasem bardzo wzruszające sytuacje, któreś tam, np. trzecie pokolenie odkrywa, że mają tutaj tego dziadka, o którym chodziły legendy, a tylko znali jego nazwisko

– opowiada Adam Bartosz.

https://rdn.pl/wp-content/uploads/2023/11/15Bartosz2.mp3

Nagrobki po uporządkowaniu i odczytaniu wracają na swoje miejsce, gdyż nie ma możliwości ich odrestaurowania.

– To, przynajmniej z dwóch względów, jest mało sensowne. Po pierwsze to olbrzymie koszty. Po drugie – ten cmentarz, tak jak wygląda, to jest też jakiś dokument historii. Są tam takie całe kwartały, których nawet nie chcemy za bardzo ruszać, po za tym tylko, że chcemy odczytać nagrobki. Jest też pewien religijny problem. Ortodoksyjne zasady powiadają, że tych przewróconych macew nie powinno się ruszać. Jeśli nawet ruszamy, to one powinny stanąć dokładnie w tym miejscu, gdzie były. Jeśli nie mamy ponad stuprocentowej pewności, że w tym miejscu można ją wkopać, to nie wolno. Jeżeli postawilibyśmy w miejscu, gdzie nie znajduje się ten człowiek, to jest to wielki błąd

– tłumaczy prezes Komitetu Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiej w Tarnowie.

https://rdn.pl/wp-content/uploads/2023/11/15Bartosz3.mp3

Cmentarz Żydowski w Tarnowie jest jednym z najstarszych tego typu obiektów w Polsce. Data założenia nekropolii nie jest znana, na podstawie zachowanych dokumentów zakłada się, że cmentarz istniał w już w 1581 roku.

Prace związane z odkrywaniem nagrobków cały czas są kontynuowane. Wstępne szacunki wskazują, że może być ich jeszcze nawet ponad pięćset.

IMG20231114113632 scaledfot. Adam Bartosz
IMG20231101103721 scaledfot. Adam Bartosz
IMG20231101103637 scaledfot. Adam Bartosz
IMG20231101103921 scaledfot. Adam Bartosz
Tagi: TarnówAdam BartoszKomitet Opieki nad Zabytkami Kultury Żydowskiejcmentarz żydowskimacewy
Poprzedni

Uczniowie pomogli kobiecie, która została okradziona. Podziękował im za to komendant policji [ZDJĘCIA]

Następny

’Każdy dobry uczynek jest kluczem do bram raju’. O sprawach ostatecznych na spotkaniu w Tuchowie

ZOBACZ RÓWNIEŻ

Na zdjęciu: XXI Liceum Ogólnokształcące Sportowe w Tarnowie
AKTUALNOŚCI

Niepewna przyszłość XXI LO Sportowego w Tarnowie. Rodzic: 'Nazywam to doświadczeniem, przeprowadzanym na uczniach’

23 października 2025
fot. KMP w Limanowej
AKTUALNOŚCI

Limanowa: Policja poszukuje Andrzej Lisowskiego. Wydany jest za nim list gończy

23 października 2025
fot. TOPR/KMP Nowy Sącz
AKTUALNOŚCI

Tragiczny koniec poszukiwań sądeckiego turysty w Tatrach Zachodnich

23 października 2025
ratusz e1761225229398
AKTUALNOŚCI

Radni komentują zatrzymanie prezydentów Nowego Sącza

23 października 2025
fot. PKP PLK
AKTUALNOŚCI

Ulica Węgierska będzie zamknięta. Miejski Zarząd Dróg w Nowym Sączu podaje termin

23 października 2025
Fot. ks. Sebastian Musiał
AKTUALNOŚCI

Kolejna krypta i skarby pod tarnowską katedrą

23 października 2025
ryszard ogurek 23.10001
AKTUALNOŚCI

Piesi noście odblaski, kierowcy sprawdźcie ustawienie świateł [WIDEO]

23 października 2025
sp zmarly ks Jan Czuba meczennik misjonarz Tarnow diecezja tarnowska
RELIGIA

’Misja księdza Jana’. Spektakl o ks. Janie Czubie

23 października 2025

NAJNOWSZE

Na zdjęciu: XXI Liceum Ogólnokształcące Sportowe w Tarnowie

Niepewna przyszłość XXI LO Sportowego w Tarnowie. Rodzic: 'Nazywam to doświadczeniem, przeprowadzanym na uczniach’

18:06

Limanowa: Policja poszukuje Andrzej Lisowskiego. Wydany jest za nim list gończy

17:05

Tragiczny koniec poszukiwań sądeckiego turysty w Tatrach Zachodnich

17:05

Radni komentują zatrzymanie prezydentów Nowego Sącza

15:03

Ulica Węgierska będzie zamknięta. Miejski Zarząd Dróg w Nowym Sączu podaje termin

15:03

Kolejna krypta i skarby pod tarnowską katedrą

15:03

Piesi noście odblaski, kierowcy sprawdźcie ustawienie świateł [WIDEO]

14:02

’Misja księdza Jana’. Spektakl o ks. Janie Czubie

14:02

Układ odpornościowy też się starzeje. Co możemy z tym zrobić?

14:02

Zmieni się nazwa i logo ośrodka w Brniu

14:02

NIE PRZEGAP

Natalia Kałucka, fot. European Games Małopolska 2023 / Jakub Gruca

Natalia Kałucka piąta na Mistrzostwach Świata w Seulu

25 września 2025
20251018 133909

Cztery dekady rzemiosła i przedsiębiorczości – jubileusz Izby Rzemieślniczej w Tarnowie [18.10.2025]

18 października 2025
fot. Zakliczyńskie Centrum Kultury

Modlitwa za żołnierzy różnych narodowości, którzy zginęli tu w czasie wojny. W Czarnym Lesie zapłoną znicze

10 października 2025
RADIO KATOLICKIE
UN PAPIESKI
UNS
AKCJA KATOLICKA
BIBLOS
KULTURA TARNÓW
SRK
CARITAS
KANA
ITER
Małopolska
AKADEMIA TARNOWSKA

RDN MAŁOPOLSKA

ul. gen. Józefa Bema 14
33 - 100 Tarnów
tel.: +48 14 627 50 50
e-mail: info@rdn.pl

RDN NOWY SĄCZ

pl. Kolegiacki 4
33 - 300 Nowy Sącz
tel.: +48 18 449 06 00
e-mail: sacz@rdn.pl

AKTUALNOŚCI
RELIGIA
SPORT
KULTURA
GALERIE
PATRONATY
WSPARCIE

Copyright © Wszelkie prawa zastrzeżone. RDN. 2024.

Brak
View All Result
  • Radio RDN
  • WIADOMOŚCI
    • AKTUALNOŚCI
    • RELIGIA
    • SPORT
    • KULTURA
  • KONCERT ŻYCZEŃ
  • GALERIE
  • PATRONATY
  • WYPOMINKI
  • RAMÓWKA
  • REKLAMA
  • RADIO
    • KINO PLENEROWE
    • LUDZIE RADIA
    • AUDYCJE
    • KONCERT ŻYCZEŃ
    • PATRONAT
    • PRACA
    • PRACA KRAKÓW
    • TARGI PRACY KRAKÓW
    • DODAJ OFERTĘ PRACY
    • ATS
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI
    • STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
  • KONTAKT
  • WSPARCIE

© 2024. Wszelkie prawa zastrzeżone. RDN.

Ta strona korzysta z plików cookie. Kontynuując korzystanie z tej witryny, wyrażasz zgodę na używanie plików cookie. Polityka prywatności.
Przejdź do treści
Otwórz pasek narzędzi Narzędzia ułatwień

Narzędzia ułatwień

  • Powiększ tekstPowiększ tekst
  • Zmniejsz tekstZmniejsz tekst
  • Odcienie szarościOdcienie szarości
  • Wysoki kontrastWysoki kontrast
  • NegatywNegatyw
  • Podkreślone linkiPodkreślone linki
  • Czcionka alternatywnaCzcionka alternatywna
  • Resetuj Resetuj