Choroba afektywna-dwubiegunowa charakteryzuje się naprzemiennym występowaniem skrajnie różnych nastrojów – stanów depresyjnych i manii. Szacuje się, że zaburzenie dotyczy 2% populacji. U każdego choroba może mieć nieco inny przebieg, co sprawia, że trudno ją zdiagnozować. Jakie objawy powinny wzbudzić zaniepokojenie i jak leczyć ChAD?
Choroba afektywna-dwubiegunowa – co to jest?
Choroba afektywna-dwubiegunowa (ChAD) nazywana jest inaczej chorobą depresyjno-maniakalną. U osób dotkniętych chorobą występują na przemian stany głębokiego przygnębienia oraz nadmiernej aktywności i entuzjazmu. To depresja i mania, oddzielone od siebie okresem remisji, czyli stanem, w którym objawy nie występują lub są bardzo dyskretne i niezauważalne dla otoczenia. Zastosowanie odpowiedniej terapii pozwala znacznie wydłużyć okresy remisji i poprawić codzienne funkcjonowanie chorego. Pomoże w tym lekarz, m.in. psychiatra w Warszawie. Trzeba mieć jednak świadomość, że warunkiem skuteczności terapii jest chęć współpracy ze strony chorego.
ChAD to przewlekłe schorzenie psychiczne, które często dotyka osoby o silnej psychice i osobowości. Choroba afektywna-dwubiegunowa może przejawiać się w różny sposób i różnych sferach życia. Brak jednoznacznych objawów często stwarza problemy diagnostyczne, przez co chory przez wiele lat może nie mieć świadomości choroby lub leczyć się pod kątem innych zaburzeń.
Jak rozpoznać chorobę dwubiegunową? Objawy i diagnoza
Choroba afektywna-dwubiegunowa bardzo często pozostaje nierozpoznana. Dzieje się tak, ponieważ stany obniżonego nastroju i entuzjastycznej radości występują każdego dnia u wszystkich ludzi. Stany depresyjne są często bagatelizowane przez chorego i jego najbliższe otoczenie przykrywką „dołu psychicznego”. Również stan euforii i dobrego samopoczucia nie budzi u nikogo zaniepokojenia. Jak więc rozpoznać objawy ChAD? Na pewno alarmująca jest cykliczność i regularność występowania spolaryzowanych nastrojów smutki i euforii.
Pierwszym narzędziem diagnostycznym jest test przeprowadzany przez psychiatrę lub psychologa. Specjalnie opracowany kwestionariusz zawiera pytania dotyczące nastroju, intensywności odczuwanych emocji oraz towarzyszących im aktywności. W odpowiedziach udzielanych przez pacjentów najważniejsza jest szczerość. Uzyskane w ten sposób informacje pozwalają określić częstotliwość występowania zmian nastroju i czas trwania określonych zachowań, a także ich wpływ na życie prywatne i zawodowe. Kwestionariusz jest także pomocny w monitorowaniu choroby i podczas oceny skuteczności leczenia.
Jak leczyć chorobę dwubiegunową?
Nieleczona choroba dwubiegunowa wpływa destrukcyjnie na życie chorego. Cierpi również jego rodzina. ChAD nie pozostaje także bez wpływu na życie społeczne i karierę zawodową. Wczesne rozpoznanie choroby oraz właściwie dobrane leki pozwalają jednak choremu w miarę dobrze funkcjonować, pod warunkiem że wykaże chęć współpracy i będzie rzetelnie informował lekarza o nawrotach depresji lub manii. Głównym celem terapii jest wydłużenie okresu remisji choroby i niedopuszczania do nawrotów choroby. Leczenie ma charakter kompleksowy. Stosuje się w nim leki farmakologiczne, psychoterapię i psychoedukację.
W okresie manii pacjenci przyjmują neuroleptyki, które hamują objawy choroby. Podczas nawrotów stanów depresyjnych pacjentom podawane są stabilizatory nastroju. Leki stricte przeciwdepresyjnie nie znajdują natomiast zastosowania, gdyż ich wdrożenie może przyczynić się do pojawienia manii. Podczas remisji stosuje się psychoterapię, która polega na rozwoju zainteresowań pacjentów, budowania dobrej samooceny oraz nauce kontroli swoich zachowań. Prowadzona równolegle psychoedukacja pozwala lepiej zrozumieć chorobę oraz uczy jak rozpoznać alarmujące symptomy, z którymi trzeba zgłosić się do lekarza. Ważną rolę w leczeniu ChAD odgrywa spokojny i regularny tryb życia. W skrajnych przypadkach chory może zostać umieszczony w szpitalu psychiatrycznym.