Część ulicy Krętej w Tarnowie będzie nosić nazwę Zakątek Bibi Sary, czyli w języku romskim Zakątek Cioci Sary. Tak nazywana była mieszkanka Tarnowa Maria Sara Andrasz. To trzeci przypadek w Polsce upamiętnienia postaci romskiej w przestrzeni miejskiej. Nadanie zakątkowi nazwy to wydarzenie towarzyszące XXIV Międzynarodowemu Taborowi Pamięci Romów.
Sara Maria Andrasz zmarła 3 lata temu. Syn Marii Sary Andrasz, Adam Andrasz, mówi że jest wdzięczny za tę inicjatywę.
– To jest bardzo miłe i ja osobiście bardzo dziękuję przede wszystkim za tę inicjatywę i również Urzędowi Miasta, że się przychylili do tego, żeby taki zakątek mógł zaistnieć z imieniem mojej mamy. Jestem bardzo wdzięczny, ale myślę, że to jest skutek tego, że mama sobie na to zasłużyła, wypracowała, była osobą znaną, więc tak jak ją ludzie szanowali tak ją upamiętnili i za to im serdecznie dziękuję.
Tabor już po raz piąty odbędzie się w formie stacjonarnej konferencji naukowej. Podczas prelekcji, wykładów i dyskusji naukowcy z Polski, Słowacji i Czech poruszą aktualne problemy społeczności romskiej.
Jak mówi kustosz taborowy Adam Bartosz, tegorocznym obchodom towarzyszą dwa wyjątkowe jubileusze.
– W tym roku nawiązujemy do dwóch rocznic: 60. rocznica powstania Stowarzyszenia Romów w Tarnowie – to jest najstarsze w Polsce istniejące ciągle stowarzyszenie romskie. Drugim takim hasłem towarzyszącym naszemu projektowi jest 80. rocznica zagłady osady romskiej w Szczurowej.
Z okazji jubileuszów w sobotę odbędzie się uroczysta gala, podczas której uhonorowani zostaną zasłużeni dla społeczności romskiej. Podczas uroczystości wystąpią: Dziani i jego Gwiazdy, Tobi King, Bogdan Trojanek oraz Romano Iło. W wydarzeniu wezmą udział Romowie z Polski, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Słowacji, Czech oraz Ukrainy.
W niedzielę odbędzie się tradycyjna wycieczka szlakiem martyrologii romskiej na trasie Tarnów-Żabno-Bielcza-Borzęcin-Szczurowa oraz spotkanie przy grobie masowym w Szczurowej z udziałem romskiego pianisty ze Słowacji Miroslawa Raca i kapeli Romano Iło.
Tegoroczny Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów potrwa od 7 do 9 lipca. Dodajmy, że w Tarnowie mieszka obecnie około 200 osób pochodzenia romskiego.
Szczegółowy program wydarzenia na rdn.pl
Program V Konferencji Taborowej
7 (piątek) – 8 (sobota) lipca 2023
Miejsce: restauracja Stara Łaźnia, Pl. Więźniów KL Auschwitz
Piątek 7 lipca
– 18:00 – 20:30
1. Agnieszka Świętek, Romowie w podręcznikach szkolnych – egzemplifikacja koncepcji 'geografii i ciszy” w praktyce szkolnej.
2. Paulina Krzysik, Barbara Prądzyńska, Izabela Kolka, Romski w Obrazkach.
3. Dr Maria Szoska, Co polonista może wyczytać z twórczości Małgorzaty Mirgi-Tas, czyli historia szkolnego odbioru.
4. Dr Wojtek Szymański – Przeczarowując świat z Małgorzatą Mirgą-Tas. Życie po życiu weneckiej wystawy.
5. Nowe życie, film o historii tarnowskiego Stowarzyszenia Romów, reż. Paulina Ibek
– 21:00 kolacja
Sobota 08 lipca:
– 10:00 – 12:00 obrady
5. Hubert Tubacki, Alienowanie i urasawianie Romów – postępy i przeszkody w badaniach.
6. Dr Emilia Kledzik, Pełna wersja poematu Papuszy 'Krwawe łzy” – dalsze perspektywy badawcze.
7. Dr Katarzyna Czarnota, Kluczowe punkty zwrotne w debacie o statusie prawnym społeczności Romów Rumuńskich w Polsce.
8. Magdalena Zych, dr Elżbieta Mirga-Wójtowicz, O tym, co możemy razem. POWERBANK/ siła kobiet.
– 12:00 – 13:00 przerwa na lunch
– 13:00 – 14:30 obrady
9. Dr hab. Magdalena Krysińska-Kałużna, Romowie w Koninie. Pamięć o zajściach z 1981 roku.
10. Monika Szewczyk, Monika Sternal, Zagłada Romów Karpackich. Rodzinna postpamięć.
16:00 – 16:30 Zakątek Bibi Sary – uroczystość upamiętnienia Marii Sary Andraszowej, nadanie nazwy fragmentowi ul. Krętej.
17:00 – 21:00 – Amfiteatr tarnowski – Gala Jubileuszowa, wystąpią: Dziani i jego Gwiazdy, Tobi King, Bogdan Trojanek, Romano Iło.
Niedziela 09 lipca:
-10:00 Dopołudniowa wycieczka autobusowa Małopolskim Szlakiem Martyrologii Romów [Tarnów-Żabno-Bielcza-Borzęcin Dln. – Szczurowa – Tarnów],
13:00 Spotkanie memorialne przy grobie masowym w Szczurowej z udziałem romskiego pianisty ze Słowacji Mirosława Rača i romskiej kapeli Romano Iło z Nowej Huty.