Celiakia to nie jest to samo co alergia pokarmowa – zwracała uwagę w programie Bez Skierowania dietetyk Katarzyna Wojtas. Na antenie RDN Małopolska tłumaczyła, że celiakia to choroba autoimmunologiczna, która charakteryzuje się trwałą nietolerancją glutenu, czyli białka zawartego w zbożach. U osób z celiakią dochodzi do uszkodzenia jelita cienkiego. W efekcie toksycznego działania glutenu wchłanianie pokarmu jest upośledzone, a to prowadzi do wystąpienia różnorodnych objawów klinicznych.
Jedyną metodą leczenia celiakii jest stosowanie przez całe życie ścisłej diety bezglutenowej.
– No niestety, jedynym sposobem leczenia celiakii jest wprowadzenie diety bezglutenowej, która musi być stosowana do końca życia. W przypadku innych chorób glutenozależnych możemy próbować eliminować ten gluten, później częściowo wracać do jego spożywania, natomiast w przypadku celiakii ten gluten musi być wyeliminowany. Bardzo często w zaawansowanych przypadkach, kiedy dochodzi do zaniku tych kosmków jelitowych, te naszej jelita już nie pracują tak jak powinny, nie wchłaniają tak jak powinny, konieczna jest eliminacja z diety także laktozy, czyli cukru pochodzenia mlecznego.
Tymczasem stosowanie diety bezglutenowej stało się modne także wśród osób zdrowych, u których nie stwierdzono celiakii. Katarzyna Wojtas podkreśla, że nie ma to żadnego uzasadnienia.
– U osób zdrowych gluten nie będzie powodował żadnych uszkodzeń jelit, bo tak nam się czasem wydaje, że jeżeli w przypadku osób chorujących ten gluten szkodzi, to u osób zdrowych też on może zaszkodzić, no nic bardziej mylnego! Jeżeli występują u nas jakieś problemy ze strony układu pokarmowego, mamy podejrzenie że być może szkodzi nam gluten, ponieważ czujemy się gorzej po spożyciu makaronu, pieczywa, w pierwszej kolejności zgłośmy się do lekarza, zgłośmy się do dietetyka, nie leczmy się na własną rękę.
Celiakia może ujawnić się w każdym wieku, zarówno wkrótce po wprowadzeniu glutenu do diety dziecka, jak i w okresie dorastania, podczas ciąży u kobiet, czy dużego stresu. Najczęściej tę chorobę wykrywa u osób w wieku od 30 do 50 lat.
Objawy, które powinny zaniepokoić to m.in. przewlekła biegunka, spadek masy ciała, uczucie stałego zmęczenia.
Nieleczona celiakia prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych, włącznie z osteoporozą, zaburzeniami psychicznymi, zmniejszeniem płodności czy nowotworami układu pokarmowego.
U dzieci celiakia jest przyczyną niskiego wzrostu. Choroba prowadzi także do spadku odporności.
Prawidłowa diagnoza celiakii polega na oznaczeniu przeciwciał z krwi i wykonaniu biopsji jelita cienkiego.