Zginęła śmiercią męczeńską w III w. i jest czczona zarówno przez Kościół Katolicki, jak i prawosławny.
Św. Cecylia jest patronką organistów, chórzystów, muzyków kościelnych, a także lutników.
Jak mówi dyrektor Wydziału Muzyki Kościelnej tarnowskiej kurii diecezjalnej, ks. Grzegorz Piekarz, nie do końca wiadomo, dlaczego św. Cecylia została patronką muzyków. Niemniej jednak zachowywana jest tutaj wielowiekowa tradycja Kościoła.
– Tak naprawdę nie mamy żadnych dowodów na to, że św. Cecylia była utalentowana muzycznie. Opieramy się tylko i wyłącznie na tradycji. Znajdujemy ją na różnych obrazach właśnie przy instrumencie. Tradycja właśnie tą świętą wiąże z muzyką kościelną, muzykami kościelnymi i od wielu wieków jest ona właśnie patronką naszą: muzyków kościelnych, dyrygentów, chórów, chórzystów. Jest patronką śpiewu i muzyki kościelnej.
Jednocześnie ks. Piekarz przypomina, że nie każda muzyka może być wykonywana podczas celebracji liturgicznych.
– Muzyka kościelna albo, precyzując, muzyka liturgiczna, powinna odznaczać się świętością i doskonałością formy. W liturgii może być wykonywana tylko ta muzyka, która została zatwierdzona przez kompetentne władze. Jeśli chodzi o liturgię, czyli sprawowanie sakramentów, jest to najwyższy stopień kultu, który oddajemy Panu Bogu i dlatego jest ona strzeżona bardzo mocno, żeby nic świeckiego albo mającego posmak świeckości nie wkradało się do liturgii.
Ks. Piekarz podkreśla, że nie każdy instrument muzyczny może być wykorzystywany w muzyce kościelnej.
– Jeśli chodzi o instrumenty, to też nauczanie Kościoła na ten temat zabiera głos, są dokumenty Kościoła. Jedynym takim instrumentem, który jest nazywany instrumentem liturgicznym, są organy. Kościół, oczywiście, dopuszcza także inne instrumenty do liturgii za zgodą kompetentnej władzy. Warunek jest jeden: powinny być to instrumenty, które nie powstały dla wykonywania muzyki świeckiej, tylko rzeczywiście na te instrumenty są utwory komponowane jako religijne.
W muzyce kościelnej nie wolno używać na przykład fortepianu, akordeonu, czy gitary basowej.
W liturgiczne wspomnienie św. Cecylii, które przypada 22 listopada, w tarnowskiej katedrze odprawiona zostanie Msza św. z udziałem Chłopięcego Chóru Katedralnego 'Pueri Cantores Tarnovienses’. Bezpośrednio po Mszy św. odbędzie się koncert muzyki organowej i kameralnej. Zaśpiewa baryton Oliwier Barszcz, na organach i fisharmonii zagra Sławomir Barszcz, a na wiolonczeli Maria Pyrz.
Tego samego dnia w kościele Matki Bożej Szkaplerznej na Gumniskach w Tarnowie zostaną pobłogosławione nowe organy. Dokona się to podczas Mszy św. o godz. 18, której przewodniczył będzie bp Andrzej Jeż. Po Mszy św. na nowych organach da koncert Michał Książek z Krakowa.